Opublikowane 2 lata temu
Przedszkola to ważny element struktury polskiego systemu oświaty. Zapewniają małym dzieciom opiekę w czasie, kiedy nie mogą jej sprawować rodzice, ale nie to jest ich głównym zadaniem. Przede wszystkim wspierają podopiecznych w rozwoju intelektualnym, emocjonalnym, społecznym, a także przygotowują ich do podjęcia nauki w szkole podstawowej. Chcąc zwiększyć dostępność edukacji przedszkolnej, w 2008 Ministerstwo Edukacji Narodowej wprowadziło alternatywną formę wychowania przedszkolnego, jaką są punkty przedszkolne.
W Polsce obowiązek edukacji przedszkolnej dotyczy wyłącznie 6-latków. Mimo to zapotrzebowanie na placówki przedszkolne jest ogromne. Według statystyk uczęszcza do nich aż 90,1% dzieci w wieku 3-6 lat. Jednak w roku szkolnym 2007/2008 odsetek ten wynosił zaledwie 59,4%. Wzrost dostępności edukacji przedszkolnej to w dużej mierze efekt decyzji o powołaniu instytucji punktów przedszkolnych. Ustawodawca postawił im nieco mniejsze wymagania niż przedszkolom.
Punkty przedszkolne pozwoliły na wyrównanie szans edukacyjnych dla wielu dzieci terenów wiejskich, których rodzice nie zastanawiali się, co to jest przedszkole Montessori, ani nawet ile kosztuje prywatne przedszkole. W rejonie ich zamieszkania nie było nawet najzwyklejszej, publicznej placówki. Punkty przedszkolne stały się też alternatywą dla maluchów mieszkających w metropoliach, które do lokalnych przedszkoli nie dostały się z braku miejsc.
Punkt przedszkolny to placówka, która pełni funkcje opiekuńcze, wychowawcze i edukacyjne wobec dzieci w wieku od 3 do 6 lat. Działa w oparciu o te same kluczowe zasady, co przedszkole:
Tak jak w przypadku przedszkoli działalność punktów przedszkolnych podlega kontroli kuratora oświaty, a także Inspekcji Sanitarnej, Państwowej Straży Pożarnej itd. Posyłając swoje dziecko do punktu przedszkolnego, który figuruje w rejestrze szkół i placówek oświatowych, możesz mieć pewność, że trafi ono w bezpieczne miejsce. Co więcej, znajdzie się w środowisku wychodzącym naprzeciw jego potrzebom rozwojowym.
Różnice pomiędzy przedszkolem a punktem przedszkolnym dotyczą głównie formy organizacji – punktom przedszkolnym stawia się mniej restrykcyjne wymagania w tym zakresie.
Nie ma górnej granicy liczebności dzieci w przedszkolu. Jedna grupa przedszkolna nie może liczyć więcej niż 28 dzieci (do niedawna – 25, ale limit ten zwiększono, by otoczyć opieką przedszkolną dzieci uchodźców z Ukrainy). Zajęcia odbywają są równolegle w kilku grupach, do których przydziela się równolatków. To, ilu podopiecznych ma placówka, zależy od jej warunków lokalowych, liczebności kadry pedagogicznej, zapotrzebowania na opiekę przedszkolną w danym rejonie. Punkty przedszkolne mogą przyjąć tylko od 3 do 25 dzieci. Niezależnie od różnic wiekowych prowadzone są dla nich wspólne zajęcia.
Przeczytaj też artykuł: jak skutecznie reklamować przedszkole w Internecie!
Zarówno w przedszkolu, jak i punkcie przedszkolnym, dzieci mogą przebywać tak długo, jak to konieczne. Każda placówka określa czas pracy we własnym zakresie, zwykle w odpowiedzi na potrzeby rodziców i lokalnego środowiska. Ustawodawca określił jedynie minimalny dzienny wymiar zajęć, który w przypadku przedszkola wynosi 5 godzin, a w przypadku punktu przedszkolnego – 3 godziny. Punkty przedszkolne muszą także zapewnić swoim podopiecznym minimalny tygodniowy wymiar godzin zajęć:
W praktyce większość punktów przedszkolnych działa równie długo, jak przedszkola.
Jeśli chodzi o kwestie związane z czasem funkcjonowania, istotniejszą dla Ciebie informacją może być, to jaka jest różnica między przedszkolem prywatnym a niepublicznym (lub między niepublicznym a prywatnym punktem przedszkolnym). Placówki prywatne działają wyłącznie komercyjnie. Niepubliczne przedszkola i punkty przedszkolne mają zaś obowiązek zapewnić każdemu dziecku bezpłatną opiekę i edukację w czasie nie krótszym niż 5 godzin dziennie.
Tym, co pozwoliło zaistnieć wielu punktom przedszkolnym, są mniej rygorystyczne wymagania lokalowe niż te stawiane przedszkolom. Oba typy placówek muszą oczywiście – z uwagi na bezpieczeństwo przebywających w nich osób – spełniać rozmaite wymogi budowlane, sanitarne i przeciwpożarowe. Część z nich złagodzono jednak w stosunku do placówek, które użytkowane są przez nie więcej niż 25 dzieci albo w czasie krótszym niż 5 godzin dziennie.
Punkty przedszkolne, które spełniają powyższe kryteria, mogą mieć mniejszą powierzchnię niż przedszkola, mniej pomieszczeń sanitarno-higienicznych. Jeśli czas pobytu dzieci w placówce nie przekracza 5 godzin, nie są nawet zobowiązane zapewniać im warunków do leżakowania. Placówki takie mogą, ale nie muszą – jak przedszkola – dysponować własnym placem zabaw. W praktyce punkt przedszkolny można prowadzić nawet w mieszkaniu.
Istotną różnicą pomiędzy przedszkolem i punktem przedszkolnym jest także stopień zaangażowania rodziców w funkcjonowanie tych placówek. O tym, na ile opiekunowie mogą uczestniczyć w życiu przedszkola, decyduje jego status. Mimo braku odgórnych regulacji, w praktyce rodzice rzadko biorą udział w przedszkolnych zajęciach.
W odniesieniu do punktów przedszkolnych ustawodawca wyraża się jednoznacznie – w zajęciach mogą uczestniczyć rodzice dzieci lub inni pełnoletni członkowie ich rodzin. Zazwyczaj mają znaczny udział w funkcjonowaniu małych placówek – przygotowują posiłki, współorganizują zajęcia, wspierają nauczycieli w opiece nad dziećmi.
Kto może prowadzić punkt przedszkolny?
Punkty przedszkolne mogą tworzyć organy jednostek samorządu terytorialnego, przedsiębiorstwa, fundacje, a nawet osoby fizyczne. Placówki często powstają z inicjatywy rodziców. Na przykład tych, którzy wprawdzie doskonale wiedzą, co to jest przedszkole integracyjne, ale chcą zapewnić niepełnosprawnemu dziecku edukację przedszkolną w jeszcze bardziej komfortowych, kameralnych warunkach. W przypadku każdej oddolnej inicjatywy można ubiegać się o dotacje z urzędu gminy.
Niezależnie od tego, kto administruje punktem przedszkolnym, mogą prowadzić go wyłącznie osoby z odpowiednim wykształceniem i uprawnieniami do nauki dzieci w wieku przedszkolnym. Opiekunowie muszą posiadać kwalifikacje równie wysokie, jak nauczyciele w przedszkolach.
Punkty przedszkolne to małe placówki, których funkcjonowanie nie wymaga spełnienia tak restrykcyjnych warunków, jak te, które narzucono przedszkolom. Ich oferta opiekuńcza i edukacyjna ma jednak równie wysoki poziom. Zalety punktów przedszkolnych to duża elastyczność działania i kameralne warunki. Mogą one okazać się dla Ciebie i Twojego dziecka bardziej atrakcyjne niż walory oferty przedszkolnej.
